Ukrayna savaşı: Rusya’nın silah stoğu azalıyor mu?

Rusya bu hafta Ukrayna’nın birçok bölgesinde çeşitli saldırılar düzenledi ancak bazı uzmanlar Rus ordusunun başta yeni model hassas füzeler olmak üzere silah stoklarında azalma olduğunu öne sürüyor. Bu söylemler ne kadar doğru?

Son günlerde füze saldırılarının sayısını artıran Rusya’nın kullandığı silah türleri hakkında birtakım soru işaretleri ortaya çıkıyor.

Savunma uzmanları, Rusya’nın karadaki hedefleri vurmak için karadan havaya füze kullanmasını örnek göstererek bu işlem için daha uygun olan mühimmatlarda eksiklik yaşıyor olabileceğini söylüyor.

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nden askeri uzman Douglas Barrie, “[Yapılan son saldırılarda] en çok dikkatimizi çeken şey çeşitli hava füzelerinin karadaki hedefler üzerinde kullanılması” diyor ve sözlerine devam ediyor:

“Karaya yapılan saldırılarda kullanılan seyir füze stoklarında eksiklik olduğunu düşünüyoruz. Tamamen tükendiğini değil ama stoklarda azalma olduğunu tahmin ediyoruz.”

Rusya, savaşın başlangıcında Ukrayna’daki çeşitli kara hedeflerini vurmak için sık sık hassas güdümlü füzeler kullandı. Ancak yaz aylarında bu saldırıların sayısı azaldı ve bazı savunma yetkilileri stoklarda ciddi bir azalma olduğunu öne sürdü.

Geçtiğimiz günlerde konuyla ilgili konuşan  İngiltere Elektronik İstihbarat Servisi’nin (GCHQ) başkanı Jeremy Fleming, “Biz ve sahadaki Rus komutanlar stoklarda azalma olduğunu biliyor” dedi.

Rusya’nın füze stokları hakkında çok fazla bilgiye sahip değiliz. Yetkililer bu bilginin sızdırılmaması için gayret ediyor, dolayısıyla istihbarat yetkililerinin bu iddialarını neye dayandırdığını da bilmiyoruz.

Ancak yapılan son saldırıların ardından bazı ipuçları ortaya çıkmaya başladı.

Ukrayna’daki enkaz alanlarından paylaşılan bazı görsellerde S-300 füzelerinin kaltıntılarını görebiliyoruz.

BBC, link verilen internet sitelerinin içeriğinden sorumlu değildir.

Bunlar karada değil, havadaki hedefleri vurmak için tasarlanmış füzelerin fotoğrafları.

Yapılan sosyal medya paylaşımlarında Rusya’nın bu S-300 füzelerini karadaki hedefleri vurmak için yeniden tasarladığı öne sürülüyor.

Bu fotoğrafları incelediğimizde aralarından üç tanesindeki silah kalıntılarının S-300 füzesiyle eşleştiğini tespit ettik.

Bu fotoğraftaki silah kalıntısının kenarında gözüken yazıyı S-300 füzelerinin görselleriyle karşılaştırdık ve ikisinin eşleştiğini gördük.

Füzelerin boyutları da benziyor.

Bazı uzmanlar da Rusya’nın elindeki mühimmatları yeniden tasarlayarak kullandığını öne sürüyor.

McKenzie istihbarat yetkilisi Louise Jones, “Eminim ki ordu stoklarını kontrol etti, yeni silah üretme potansiyelini değerlendirdi ve yapılacak en etkili şeyin S-300 gibi füzeleri farklı yollarla kullanıma sokmak olduğuna karar verdi” diyor.

Rusya’nın aynı zamanda hava kuvvetlerinde yaşadığı yenilgiler de vurgulanıyor ve ordunun karadan havaya silahlarını karadaki hedefler için kullanıldığı belirtiliyor.

Rusya, savaşın başlangıcından bu yana Ukrayna’da hava üstünlüğünü sağlayamadı.

Rusya ve Ukrayna son zamanlarda S-300 füzeleriyle saldırı düzenlemekle birbirlerini suçluyor. Her iki ülke de bu füzelere sahip.

Ukrayna, Rus füzelerini vurmak için bu silahları kullanıyor. Rusya ise Ukrayna’nın müdahalesi yüzünden bu füzelerin karaya düşüp sivil kayıplara neden olduğunu söylüyor.

BBC’ye konuşan Rusya Parlamentosu yetkilisi Evgeny Popov, çocuk oyun parkları gibi sivil bölgelerdeki tahribatın “Ukrayna’ya ait füzesavar sistemlerden kaynaklandığını” söyledi.

Ancak silah uzmanları kalıntılara bakarak füzelerin nereden atıldığını anlamanın çok zor olduğunu aktarıyor.

Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nden Ian Williams, Ukrayna tarafından yapılan yanlış bir silah kullanımına rastlamadığını belirtiyor.

Williams, çok fazla değişken olduğu için mevcut enkaz görsellerinde Ukrayna hava savunma sistemlerinin şehir merkezlerinde konuşlandırıldığını kesin olarak söylemenin mümkün olmadığını paylaşıyor ve devam ediyor:

“Genelde bu sistemler savunulan bölgenin çevresine konuşlandırılıyor. Ukrayna’dan yapılan herhangi bir müdahalenin kentsel bölgeleri etkilemesi beklenmez.”

Rusya, Ukrayna’da savaşı çok sayıda füze saldırısıyla başlatmıştı.

ABD Savunma Bakanlığı, Rusya’nın savaşın ilk 11 gününde yaklaşık 600 füze attığını tahmin etmişti.

Karadan, denizden ve havadan saldırılar sonraki aylarda devam etti.

Havadan yapılan saldırıların büyük kısmı Rus bölgelerden gerçekleştirildi.

Rusya’nın kullandığı silahlar arasında İskender fırlatma platformlarından atılan balistik ve seyir füzeleri ile Karadeniz’de konuşlanmış gemi ve denizaltılardan atılan Kalibr seyir füzeleri bulunuyor.

Bunların yanı sıra KH-101 ve KH-555 tipi havadan fırlatılan seyir füzeleri ve Nisan’da Kramatorsk tren istasyonunda yaklaşık 50 kişinin ölümüne yol açan Tochka-U füzelerinin de kullanıldığı belirtiliyor.

Haziran ayında Kremenchuk alışveriş merkezine yapılan ve 20 kişinin ölümüne yol açan bir saldırıyı inceleyen BBC analizi, kullanılan füzelerin KH-22 veya daha yeni bir modeli olan KH-32 olduğunu tespit etti.

Bunlar aslında gemilere saldırmak için tasarlanmış, daha eski füzeler.

Bu füzelerin kullanımı da Rusya’nın silah stoklarının azaldığı yönündeki şüpheleri arttırıyor.