Hasar tespit çalışmaları nasıl yapılıyor?

Deprem bölgesinde yaşayanlar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hasar tespit çalışmaları için oluşturduğu siteye ve binalarının raporuna bu linkten ulaşabilirler.

Şu anda sahada devam eden hasar tespit çalışmalarının, 6 Şubat’ta meydana gelen sismik olaylar nedeniyle binaların uğradığı hasarın boyutuyla ilgili olduğu belirtilmelidir.

türk bbcİnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Sekreteri Mahir Kaygusuz konuştu.

Bu nedenle, 6 Şubat depremlerinden ne kadar binanın etkilendiğini belirlemek için bu çalışmalar hızlı bir şekilde yapılır.

Hasar tespit çalışmalarında genel olarak bir binanın depreme dayanıklılığı ölçülmez.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İnşaat İşleri Genel Müdürü Banu Aslan, “Hasar tespiti gözle yapılan bir muayenedir. Bu konudaki standart ve mevzuat dünyanın her yerinde aynıdır” diye açıklıyor.

Aslan, mühendislerin binanın taşıyıcı sistemini deprem hasarı açısından kontrol ettiğini söylüyor:

“Peki benim binam 45 yaşında, betonun dayanımı nasıl? Ütülerinin durumu nasıl? Böyle bir keşif değil. Dünya çapında hasar tespiti bu şekilde yapılır.

“Deprem bu kolonlara, kirişlere, taşıyıcı sistemlere zarar verdi mi? Herhangi bir deforme, kesik, çatlak var mı? Bunlar gözden geçirilir. Ülkemizde böyle çalışıyoruz».

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan Banu Aslan, hasar tespit çalışmalarının ardından evleri hasarsız ve hafif hasarlı olanların dilerlerse evlerine girebileceklerini söylüyor:

“Çünkü bu, yapının bu depremde zarar görmediği anlamına geliyor. Aynı şekilde, evlerinin hasar derecesini minimum hasar olarak görüyorlarsa, bu, binanın herhangi bir yapısal hasar görmediği anlamına gelir.

“Yani bu bina 6 Şubat depremini herhangi bir yapısal hasar görmeden atlattı, bu da demek oluyor ki bu deprem bu binanın kullanım koşullarını etkilemedi. Vatandaşlarımız dilerlerse bu şekilde görülen binalarda evlerine girebilirler.”

Bakanlığın koordinasyonunda sismik bölgede hasar tespit çalışmalarına uzmanların katıldığı İnşaat Mühendisleri Odası’ndan Mahir Kaygusuz, depremin neden olduğu hasarın nasıl belirlendiğini şöyle açıklıyor:

“Deprem anında binanın yanal bir kuvvete maruz kaldığını düşünürüz, o yanal kuvvetin oluşturduğu gerilmelerde binanın bir tarafı basınç, diğer tarafı ise çekme kuvveti yaşar. Bu çatlaklara neden olur. Özellikle bu çatlakları tespit etmeye çalışıyoruz.

“Burada da değerlendiriciler için farklı kriterler var. Önemli olan bu çatlakların ne kadar alana sahip olduğu, taşıyıcı sistemin kaç elemanlı olduğu ve çatlakların genişlikleridir.

AFAD’ın şu anda saha çalışmalarını hızlı bir şekilde gerçekleştirmeyi hedeflediğini kaydeden Kaygusuz, daha detaylı sonuçlara ulaşmak için enstrümantal çalışmaların daha sonraki bir aşamada yapılması gerektiğini söylüyor:

“Somut bir numune alıp konveyör sistemimizdeki demirin durumunu ölçü alarak görelim” gibi talepler aslında günümüzün talepleri değil ama dikkate alınması gerekiyor.

“Şu anda yüzbinlerce bina için bu çalışmaların tek tek yapıldığı bir durumda aletli ölçüm yapmak pek uygun değil. Daha sonra şüphe duyanlar için enstrümantal ölçümler yapılabilir.

Sosyal medyada bazı depremzedelerin hasar tespiti için binalarına gelen bilirkişilere tepki gösterdiğine dair haberler yer aldı.

Kaygusuz, bazı vatandaşların kendilerinden şikayet aldıklarını da belirterek, “Bizi arıyorlar, bu konuda bir şüpheniz varsa, itiraz edebilirsiniz diye size hitap edebiliriz” diyor.

Kaygusuz’a göre, sahaya çıkan kişilerin deprem hasar tespiti konusunda özel eğitim almış uzmanlar olması kamuoyunu rahatlatmak ve güven sağlamak açısından önemli:

“Bazı yerlerde ‘Geldiler, dışarıdan baktılar, zemin gördüler, gittiler’ gibi ihbarlar alabiliyoruz. İnsanların kaldırılması gerekiyor, tüm binanın değerlendirilmesi gerekiyor. Basit bir yaklaşımla “Aşağıda bir şey yoksa en büyük yükü o alır” diyen ekipler oldu. Bu konuda sahaya çıkan ekiplerin mesleki eğitimleri olsa da bu konuda eğitilmeleri ve kamuoyunun bu şekilde yetiştirilmesi gerekiyor” dedi.

Kayseri, Niğde ve Kilis’in de aralarında bulunduğu 13 ilde hasar tespit çalışmaları yapılıyor.

Bakanlığın verilerine göre sahada 6 binden fazla uzman görev yapıyor.

13 Şubat Pazartesi itibariyle 236.000’den fazla bina denetlendi.

33.143 binada 153.506 müstakil ünitenin acil yıkıma ihtiyaç duyduğu, ağır hasar gördüğü ve yıkıldığı belirlendi.

6.849 binada 46.640 münferit birim orta derecede hasar gördü.

59.995 binada bulunan 439.647 adet ünitenin hafif hasarlı, 108.840 adet binada bulunan 535.490 adet ünitenin hasarsız olduğu tespit edilmiştir.

Bağımsız ünite, bitmiş binalarda kullanılabilen herhangi bir parçadır.

Bağımsız birim, yapının bir parçası olan daireler başta olmak üzere çatı katları, ticari ofisler, depolar, bodrumlar, ambarlar ve dükkanları içermektedir.

İnşaat Mühendisleri Odası’na (IMO) göre binalarda gözlemlenen hasar seviyeleri aşağıdaki gibidir:

Ağır hasarlı bina: Depremlerde tamir edilemeyecek şekilde hasar gören ve tekrar kullanılamayan binalar ağır hasarlı olarak sınıflandırılır.

Ağır hasarlı bina maliklerine 6500 sayılı Kanun çerçevesinde ve şartlarında yeni konut yapılması mümkün olacaktır. 7269 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile ağır hasarlı olduğu tespit edilen binalar derhal tahliye edilecek ve hasar tespit işlemi tamamlandıktan sonra derhal yıkılacaktır.

Ortalama hasarlı bina: Deprem hasarı açısından güçlendirme gerektirecek kadar hasar görmüş bir yapıdır. Bu tür binaların donatısız kullanılmasına izin verilmez.

Sağlam ve hafif hasarlı bina: Depremde hasar görmemiş binalar sağlam, taşıyıcı sisteminde hasar olmayan ancak taşıyıcı olmayan duvarlarında çatlaklar, sıvada çatlaklar, boya/kaplama dökülmüş binalar sağlam olarak sınıflandırılır. biraz hasarlı.