Brezilya yeni devlet başkanını seçiyor

Vanessa Buschschlüter, BBC News Online Latin Amerika Editörü, Rio de Janeiro

Brezilya halkı, yeni devlet başkanını seçmek üzere sandık başında. Seçimde, mevcut devlet başkanı aşırı sağcı Jair Bolsonaro ile daha önce ülkeyi yönetmiş solcu Luiz Inácio Lula da Silva yarışıyor.

Ülkede 156 milyondan fazla kişi oy kullanmakla yükümlü.

Oy kullandıktan sonra konuşan Lula, ülkeyi normala döndürmek istediğini söyledi. Elektronik oylama sistemini sık sık sorgulayan Bolsonaro ise “temiz seçimlere” saygı gösterilmesi gerektiğini ifade etti.

AFP’nin aktardığına göre Bolsonaro, gazetecilerin seçimleri kaybetmesi durumunda sonuca saygı duyup duymayacağı ile ilgili sorularına doğrudan bir yanıt vermedi.

Dünyanın en kalabalık demokrasilerinden birinde gerçekleştirilen seçimlerde sandıklar TSİ 23.00’te kapanacak. Sonuçların da bu saatten sonra gelmesi bekleniyor.

Seçim süreci, iki adayın da birbirlerine yönelik kullandığı sert söylemlerle oldukça kutuplaştı.

Perşembe günü yapılan televizyon münzarasında Devlet Başkanı Bolsonaro, Lula’yı “eski mahkum” ve “hain” olarak nitelendirdi. Lula ise rakibine “yalancı” dedi.

Lula hakkında beş bilgi:

·         76 yaşında

·         Solcu

·         Eski metal işçisi

·         2003-2010 yılları arasında devlet başkanıydı

·         2018 yılında hapse girdi ama mahkumiyeti daha sonra düştü

Lula, 2018 yılındaki seçimlerde hapiste olduğu ve aday olamayacağı için yarışamadı.

Mensunu olduğu İşçi Partisi’ndeki meslektaşı Fernando Haddad, Lula’nın yaptığı gibi solcu seçmenleri ikna edemedi.

Ana akım siyasetçiler hakkında yaygın şekilde duyulan hoşnutsuzluk ve İşçi Partisi’ni lekeleyen yolsuzluk skandallarına duyulan öfkeyle beraber, aşırı sağcı bir milletvekili ve eski ordu komutanı olan Jair Bolsonaro göreve getirildi.

·         67 yaşında

·         Aşırı sağcı

·         Eski bir yüzbaşı

·         Ardı ardına ikinci dönemi için yarışıyor

·         Brezilya’nın elektronik oylama sisteminin güvenilirliği konusunda doğrulanmamış şüpheler uyandırdı

Ancak Lula’nın mahkumiyeti Yüksek Mahkeme tarafından düşürülünce, eski devlet başkanı yeniden aday olabildi. Şu anda anketlere göre Lula, çift haneli bir farkla Bolsonaro’nun önünde yer alıyor.

Seçimde dokuz aday daha var. Ancak anketlere göre bu adayların hiçbiri yüzde 10’u geçemiyor.

 Brezilya seçim sistemine göre adayların yarışı ilk turda kazanabilmesi için oyların yüzde 50’sini alması gerekiyor.

Bugünkü sandık sonuçlarında hiçbir aday yüzde 50’nin üzerine çıkamazsa seçim, 30 Ekim’de yapılacak ikinci tura kalacak.

Kamuoyu anketlerine göre, Lula önde ve ilk turda seçimi kazanması için şansı ise az. 1998 yılında ikinci kez seçilen merkez sağ adayı Fernando Henrique Cardoso, ülkede ilk turda seçimi kazanan son aday olmuştu.

Bununla birlikte pek çok Bolsonaro destekçisi de adaylarının zaferinden emin.

Bolsonaro, ülkenin elektronik oylama sistemiyle ilgili kanıt sunmaksızın bazı iddialar ortaya attı ve hilelerin olabileceğini söyledi.

Kaybetmesi durumunda ise bunun oylamanın hileli olduğu için olacağı konusunda kararlı.

Ülkenin seçim kurulu, bu iddiaları “asılsız ve aldatıcı” diye nitelendirerek reddetti.

Lula: Solcu, eski sendika lideri

Amazon yağmur ormanlarını daha iyi korumak için önlemler almayı

Gelir transferi projeleri yoluyla ülkedeki açlığı ortadan kaldırmayı

Birçok ülkeyle ilişkileri yeniden kurmayı ve bölgenin liderliğini üstlenmeyi vaadediyor.

Bolsonaro: Sağcı, popülist, orduda yüzbaşılık yapmış eski milletvekili

Çoktandır bekleyen emeklilik reformunu yaptı ve devlette reform yapmayı

Toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili taleplere karşı çıkmayı ve ülkeyi Hristiyanlık prensipleriyle yönetmeyi

Sıradan halkın silah edinebilme hakkına kavuşmasını sağlamayı vaadediyor.