Avrupa Birliği, İran’a yeni yaptırımlar uygulamaya hazırlanıyor

Avrupa Birliği (AB), Mahsa Amini’nin gözaltındaki ölümünün ardından başlayan protestoları bastırmaktan dolayı İran hükümetine karşı yeni yaptırımlar uygulayacağını duyurdu.

AB, İran’daki protestoların ardından uygulayacağı yaptırımların ülkede “ahlak polisi” adı verilen güvenlik görevlilerini ve Bilgi ve İletişim Teknolojileri Bakanı dahil 11 kişi ve kurumu hedef alacağını belirtti.

Bazı AB dışişleri bakanları aynı zamanda Ukrayna’da kullanmak üzere Rusya’ya insansız hava aracı gönderdiği söylenen İran’a bu konuda da yaptırım uygulanması gerektiğini ifade etti.

Reuters’a konuşan Estonya Dışişleri Bakanı Urmas Reinsalu, “Bence yeni yaptırımlar konusunda bir an önce anlaşmaya varılmalı” dedi.

AB Dış Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İran’ın Ukrayna’daki saldırılardaki rolüyle ilgili somut kanıt aranacağını belirtti.

Diğer taraftan AB bakanları, İran’da Mahsa Amini için düzenlenen protestoları bastırmakta rol oynayan kişi ve kurumlara yönelik seyahat yasağı ve varlık dondurma yaptırımları uygulayacağını bildirdi.

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Nasser Kanaani, AB dışişleri bakanları ile bir toplantıda görüştüğü bu yaptırımların “yapıcı olmadığını ve mantıksız” olduğunu söyledi.

Kanaani konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Avrupa karşılıklı saygı çerçevesinde işbirliği yapmaya hazırsa, İran da aynı şekilde buna hazır. İki taraflı politikalar benimsendiği takdirde İran karşılıklı ve orantılı bir tepki gösterecektir” dedi ve şöyle devam etti:

“Bu, farklı Avrupa ülkeleri için geçerli olduğu gibi, Avrupa Birliği’nin İran’a karşı benimsemek istediği ortak tutum için de geçerlidir. İran, alınan karar ve eylemlere göre derhal karar verecek ve harekete geçecektir.”

AB ülkeleri geçen hafta İran’a karşı yaptırım uygulamak konusunda karara ulaştıklarını ve bu kararın Pazartesi gününden itibaren uygulanacağını açıklaşmıstı.

Geçtiğimiz Çarşamba günü konuyla ilgili açıklama yapan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İran’da “kadınlara yönelik baskılardan sorumlu olanlara yaptırım uygulamanın zamanı şimdi” ifadesini kullandı ve devam etti:

“Bu korkunç şiddet eylemi yanıtsız bırakılamaz.”

Yaptırımların detayları hakkında henüz bilgi verilmedi.

Diğer taraftan ABD ve İngiltere, geçen ay 22 yaşındaki Mahsa Amini’yi gözaltına alan “ahlak polisi”ne karşı yaptırım uygulayacağını geçtiğimiz haftalarda bildirmişti.

İngiliz Milletler Topluluğu ve Kalkınma Ofisi (FCDO), “ahlak polisinin” tamamını, Başkanı Mohammad Rostami Cheshmeh Gachi ile Tahran Bölümü Başkanı Haj Ahmed Mirzaei’ye karşı yaptırım uygulayacağını belirtti.

Kanada ise geçen hafta İran rejimi üyesi yaklaşık 10 bin kişinin ülkeye girişini kalıcı bir şekilde yasaklayacağını açıkladı.

Mahsa Amini’nin gözaltına alınmasının ardından 16 Eylül’deki ölümü ailesi, ülkedeki protestocular, Batılı yetkililer ve insan hakları kuruluşları tarafından “cinayet” olarak tanımlandı.

Mahsa Amini’nin babası Emcet Amini, görgü tanıklarının kızının polis gözetiminde dövüldüğünü anlattığını söyledi.

Ancak İran makamları bu iddiaları reddetti ve Amini’nin gözetim altına alındıktan sonra “ani kalp yetmezliğinden hayatını kaybettiğini” ileri sürdü.